بسم الله الرحمن الرحیم
اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَن صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَةِ وَ فی کُلِّ ساعَةٍ وَلِیّاً وَ حافِظاً وَ قائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فیها طَویلاً
مقدمه
مقدمه
بیش از دو دهه از عمرم می گذرد که کم و بیش با معنـای تحت اللفظی قرآن آشنائی دارم و در این ایام در مجالس زیادی شرکت کرده ام. جلسات ما دو نوع است.
بعضی مجالس ما طبیعی اسـت مثل مجلس شب نشینی و مجلس دیدار با ارحام و عمده مجلس ما با دعوت و اطلاع قبلی تشکیل می شود ولی نکته مهم این است که در مجالس طبیـعی ما عادتاً از قرآن بهره گیری نمی شود و همـچنیـن بسیاری از مجالس که با برنامـه قبـلی منعقـد می شود خبـری از قرآن در آن مجالـس نیست.
بیشتـر مجالس شـادی و جشـن برنامه قرآنی ندارد نظـیر مجلس عقـد و عروسی و جشن تولـد ولی مجـالس عـزاداری و غـم بیشتـر از قـرآن اسـتـفـاده می شود،اگرچه مجالس روضه خوانی غالباً خالی از برنامه های قرآنی است. در این مقدمه مطالبی را لازم می دانم تذکر دهم.
مطلب اول :
این که مـا که خـود را مسلمان می دانیـم, باید بدانیـم قرآن برای ماست و قرآن برای عمل است و مقدمه عمل به قرآن یاد گیری است.
عـلاوه بر اینـکه خود قرائت قرآن دارای اجـر و پاداش است.
(وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْءَانَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِن مُّدَّکِر[1]ٍ)
و هر فرد مسلمانی بهتر است هرچه می تواند قرائت قرآن داشته باشد والبته مقدار واجب قرائت قـرآن همان اسـت کـه فقهاء آن را در نماز واجب دانسته اند و ما باید قرآن را همانطور که حضرت امام خمیـنی رضوان الله تعالی علیه فرمودند: از قبرستان ها نجات دهیـم و آن را به همه صحنه ها بیاوریم. و همه امور زندگی خود را منطبق بر قرآن سازیم.در همـه مجالس از آن استفـاده ببـریم و در همه حـالات قرآن را به منظور عمل کردن بخوانیم تا زمینه عمل به قرآن فراهم شود و قرآن می فرماید:
(الَّذِینَ ءَاتَیْنَهُمُ الْکِتَبَ یَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ أُوْلَئکَ یُؤْمِنُونَ بِهِ1)
یعنی قرآن نعمـت بزرگ خداوند متعـال است که بـه ما عنایـت شده پس آنگونه که سزاوار خـواندن است بخوانیـد و مجلسی خـالی از قـرآن نباشد و اگـر این گونـه تلاوت شود زمینـه ایمـان و عمل بـه قرآن فراهم می شود.
در آیه دیگر می فرماید:
(نَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَبَ تِبْیَنًا لِّکلُِّ شىَْءٍ1)
یعنـی قرآن هر چیز را واضـح و روشـن می کند پس قرآن باید در همه ی مجالس قرائت شود و قرآن برای هر محفل سخن حقی دارد که باید آیات مربـوط به آن مجلس در آن مجلس قرائت شود و در جای دیگـر باز قرآن می فرماید:
(إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَلَمِینَ2)
یعنی قرآن برای همـه و همـه مجالـس است و بـاز قرآن
می فرما ید:
(فَاقْرَءُواْ مَا تَیَسَّرَ مِنْهُ2 )
یعنـی در هر مجلس به انـدازه وسع آن مجلس قرائت قرآن انجام بگیرد.
حال می خواهـد این مجـلس مربوط بـه عزای نزدیـکان باشـد یا عـزای معصومین - صلوات الله علیـهم اجمعیـن - باشد یا مجلس اندیشه و عشق و تفکر باشد مثل مجلس حج و زیارت و یا مجلس شـادی باشد نظیر جشن های عمومی و یا مجلس عقد و پیمـان زناشوئی و یا مجلس جشن عروسی و باید بدانیم که قرآن حتی برای مجلس عروسی هم سخنی واضح و دل نشین دارد و یا جشن تولـد باشـد و یا مجـالس علمی و اندیشـه های اجتماعی و علـوم و فنون و حتـی مجالس فردی فرقی نمی کند. باز
(فَاقْرَءُواْ مَا تَیَسَّرَ مِنْهُ1 )
و ما باید این آیه شریفـه را در زبان فارسی این طور معنی کنیم که (قرآن برای هر مجلس) و این را اسم کتاب قرار دادم و بعد تصمیم گرفتم برای چهارده نوع مجالس رایج چهارده کتاب عنوان کتاب تهیه نمایم که به دلیل تحولات فرهنگی و وضعیت کتاب آن کتابها در وبسایت طراحی می شود و قرآن برای هر مجلس شعار خوبی است که باید ورد زبان ما فارسی زبان ها باشد.
مطلب دوم:
بحمدالله از برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی روش آموزشی در مدارس, جهت اسلامی دارد و به قـرآن و زبان عـربی که همانا زبان قـرآن است اهمیـّت خاصی داده می شود و به حمدالله امروزه تعداد قابل توجهی از افراد جامعه ما ترجمه قرآن را می فهمند و وقتی قرآن قرائت می شـود یکی برداشتـی و لو خیلی ناقص از معـانی قرآن دارند و این طـور نیست کـه قاری از هر جای قرآن در هـر مجلسی قرائت کند کسی چیزی نفهمـد بلکه خیلی از عوام معنی قرآن را می فهمند تا چه رسد بـه خواص و هـر روز از بـرکت نظام اسلامی که حاصل خون هزاران شهید است بر تعداد این افراد افزوده می شود.
مطلب سوم:
در حـال حاضـر قـرائت های قـرآن به تناسـب بـا مجالس نیـست و قرائاتی که انجام می شود با عنوان و مناسبت مجلس معمولاً تناسب ندارد یعنـی معانی آیـات قرائت شده متناسب مکان و زمان و موضوع مجلس نیست و این عدم تناسب بین قرائت انتخابی و مجلـس سالهـای طولانی است که مرا رنج می دهد و قرائت کنندگان قرآن قالباً به دلیل عـدم تسلّط کافی به قـرآن توان انتخاب آیات متناسـب با مجلس را ندارند.
مطلب چهارم:
محجوریت قرآن کریم در بین مـا مسلمـانان خیلی زیاد است و البتـه علل زیادی دارد و یکی از علل آن این است که عده ای فکـر می کننـد که قرآن مثلاً چه ربطی بـه مجلـس جشـن دارد و مثلاً قـرآن برای عـروسی حـرفی و سخنی ندارد کـه مثلاً ما قرآن را در عـروسی بخوانیم فلذا قرآن در بسیاری از مجالـس ما راه ندارد و این موضـوع ناراحـت کننـده ای اسـت و بزرگـان از آن رنج می برند و موجب ناراحتی اولیا خدا می باشد.
فلذا بر اساس مطالبی که سـابق عنوان شد و ایـن نکات مهـم در اجتمـاع مسلمین اینجانب (بنده خدا) شیخ رضا قنبـری نایینی بر اساس وظیفه دینی خـود که همانا تبلیغ دین است بر آن شـده ام تا برای هـر مجالسی که زیاد پیش می آید بر اسـاس عناوین مجالس آیاتـی متناسـب از قرآن را انتخاب کنم و در کنار هم درج نمایم و چهارده عنوان کتاب برای این موضوع پیش بینی نموده ام و اسم کلی برای این کتابها را (قرآن برای هر مجلس) قرار دادم و حالا با توجه به وضع زمانه هر کتابی را تبدیل به یک وبسایت می نمایم.
مطلبی که خوب است یادآور شوم این است که سال های متمـادی است که فکر تألیف چنین کتابهای را داشتـه ام ولی زمینه اجـری برای آن نبوده و در واقـع فرصت انجـام آن را نداشته ام و از لحاظ اجتماعی هم وضعیت آموزش زبان عـربی به حد امروز نبوده فلذا ضرورت کمتری احساس می شده است. تا اینکه در سال 1391 فرصتی پیدا شد و فکـر تدوین این کتـاب قرآن برای مجلس حج و زیارت در ذهنـم قـوت گرفت فلذا تصمیـم گرفتم یک ختـم به دقت از اول تا آخر قرآن بخوانـم و آیاتی که مربوط به حج و زیارت است یاد داشت نمایم و به این ترتیب تدوین کتاب (قرآن برای هر مجلس) کتاب قرآن برای حج و زیارت آغاز شد
و در بیـن آیات و جمـلات بر گزیـده از قرآن ذکر (اللهم صـل علی محمد و آل محمد و عجـل فرجهم) گفته شود .
چون قرآن از اهل بیت جدا نیسـت و احادیث در این زمینـه دارای تواتر لفظـی و معنـوی اسـت کـه حدیـث معروف را از نبی گرامی صلی الله علیه و اله و سلم اسلام یاد آور می شوم که فرمود « انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی» یعنی دو چیز گرانسنگ و ارزشمند که دو گل سرسبد هستی می با شند در بین شما به یادگار می گزارم یکی قرآن و دیگری اهل بیت خودم - صلوات الله علیهم اجمعین - امیدوارم که به واسطه طلاوت و قرائت و استمـاع آن آیات شریفه انشا الله جامعه ما از کج اندیشان نجـات پیدا کند.
در تهیه این کتاب نکته هایی را مد نظر قرار دادم که از این قرار می با شد
اول: آیاتی را انتخاب کرده ام که صریح در حج و زیارت باشد و یا بعضی آیات متناسب بخاطر سخن و حدیث خاصی که از معصومین علیهم السلام به ما رسیده و نظر به آن آیه دارد اما همه احادیثی که در باره چهارده معصوم علیهم السلام است و اشاره به آیات قرآن است در این آیاتش آورده نشده است بلکه در دو کتاب قرآن برای جشن ولادت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و سایر ائمه علیهم السلام و کتاب قرآن برای عزای امام حسین و سایر ائمه علیهم السلام در مد نظر است.
الـهی بـه حـق فاطمـه وابیهـا و بعلهـا و بنیهـا و السر المستـودع فیها ادفـع عنا جمیع البلایـا و الشرور و احفظ قائدنا حتی ظهـور الحجـه و عجل فی فرجه العجل العجل العجل والسلام علیکم و علینا و علی جمیع عبادالله الصالحین.
قم المقدسه شیخ رضا قنبری نایینی
9/5/1391 مصادف با روز عاشورای 1434
[1] -سوره قمر آیه 17
1 - سوره بقره آیه 121
1 – سوره نحل آیه 89
2 – سوره یوسف آیه 104
2 – سوره مزمل آیه 20